Deze week wilde ik eigenlijk ‘zonder woorden’ doen. De Afdeling Bruggenbouw is legendarisch genoeg dacht ik zo.
Maar dat is toch te mager. Werkspoor bouwde heel veel staalconstructies, over de hele wereld. De directie ging dan ook geen brug te ver.
Sprekende voorbeelden zijn de brug bij de Moerdijk, Nijmegen, Zaltbommel, Culenborg, Vianen enz.
Dat alles in een tijd dat er nog volop ‘geklinknageld’ werd. (alleen al voor de Demka-spoorbrug verwerkte men 183.333 klinknagels!)
Dus rest me u, ondanks de schamele omschrijving, weer veel kijkplezier te wensen met de negende aflevering van ‘Werkspoor, waar werken werelds was’ die Peter bastiaanse voor ons maakte.
Plannen tot aanleg van nieuwe wegen welke het groote verkeer zullen ontlasten.
ZUILEN, 12 Sept. – De berichten over het slippen van auto’s en motoren op den Amsterdamschen Straatweg onder Zuilen volgen elkander regelmatig op, en men krijgt daardoor den indruk, dat het op dien weg wel zeer gevaarlijk moet zijn. Nu mogen wij vooraf wel even constateeren, dat van zekere zijde deze berichten sterk overdreven en ten deele minder juist worden weergegeven, en dat soms van slippen wordt gesproken, wanneer daar in ’t geheel geen sprake kan zijn. Dat neemt niet weg, dat er, vooral in den herfst, slippartijen voorkomen, al hebben deze – gelukkig! – geen doodelijke gevolgen gehad. En dat er diverse aanrijdingen en botsingen plaats hebben, is ook niet te ontkennen.
In algemeenen zin mogen we dus wel spreken van een gevaarlijken weg, en terstond dringt zich dan de vraag op, waarin dit gevaar bestaat en of dat niet is weg te nemen.
Er zijn voor dat gevaarlijke van den weg directe en indirecte oorzaken aan te wijzen. Tot de directe oorzaken is op de eerste plaats te rekenen de gladheid en de geringen breedte van den weg. Het is niet te ontkennen, dat de weg buitengewoon glad is. Vorig najaar heeft men van de zijde van Waterstaat getracht de gladheid tegen te gaan door het bestrooien met een soort teersteenslag, doch dit was spoedig weggereden en heeft weinig of niets geholpen. In den Raad van Zuilen zijn reeds meermalen klachten ten deze geuit, en is besloten nogmaals op verbetering aan te dringen, tot heden echter zonder gevolg. Er zijn verschillende redenen aan te voeren, die er op wijzen, dat die verbetering ook wel uit zal blijven. Doch daarover straks.
Vervolgens is het geasphalteerde wegdek volstrekt te smal voor het drukke en snelle verkeer. Wij hebben den meterstok er niet opgelegd, doch een ieder, die den weg wel eens heeft bereden, zal het daarover wel met ons eens zijn. Ongetwijfeld had men deze vrij wat breeder kunnen nemen doch men heeft dat nu eenmaal niet gedaan, wat zijn oorzaak wel zal vinden in het feit, dat het verkeer toen nog niet zoo intens was als thans.
Dat in het najaar het slipgevaar in buitengewone mate bevorderd wordt door de boombeplanting langs den weg, behoeven we niet nader te toonen. Zoo gauw de bladeren gaan vallen en de natuur vochtig wordt, treedt een zeer gevaarlijken toestand in, zooals zulks overal het geval is, doch hier door de zeer intense beplanting in wel zeer ernstige mate.
De indirecte oorzaak is voor een goed deel van psychologischen aard. Elke auto- en motorrijder, die den Zuilenschen asphaltweg nadert vanuit Utrecht heeft een aantal kilometers gereden onder hoogspanning. Rijd eens met een auto of motor van de Catharijnebrug naar Zuilen. Geen moment mag uw aandacht afgeleid worden. Een geweldig verkeer links en rechts, een enorm aantal zijstraten, waaruit vaak motorische en andere voertuigen komen, vaak stoppen voor overweg, voor tram, voor autobus, inhouden voor naar links of rechts afzwenkend verkeer, enz. enz. Waarlijk het uiterste wordt dan van den bestuurder gevraagd.
Maar nu nadert men den Zuilenschen asphaltweg. De tramrails houdt op, rechts de groote open vlakte, waar de sportvelden liggen, en men verademt. De groote inspanning neemt een einde en onwillekeurig wordt minder aandacht aan weg en verkeer geschonken. Dat is de reactie op de meer dan gewonen inspanning, die gevraagd werd, een normaal psychologisch verschijnsel. Maar dan juist nadert men nog eenige gevaarlijke punten, o.a. daar, waar de weg langs het Merwedekanaal van achter de fabriek van de Muinck Keizer op den straatweg uitkomt[1], verder de weg, die van den nieuwbouw naar den hoofdverkeersweg leidt[2], waar dan nog bij komt, dat verkeer is te wachten van de langs den straatweg gevestigde industrieën of van particuliere motor- of autobezitters. En omdat de rijwielpaden slechts in één richting mogen bereden worden, zijn ook fietsers, bakfietsen, enz. vaak genoodzaakt, den rijweg over te steken. De aandacht van den bestuurder mag dus niet verminderen, maar zij doet dit psychologisch toch, en ongetwijfeld is daarin mede een der redenen te zoeken van botsingen, aanrijdingen, enz.
Het verkeer, dat vanuit richting Amsterdam nadert, heeft ongetwijfeld over minder hooge spanning gereden, ofschoon bij Maarssen en de Zuilensche brug ook volle aandacht gevraagd wordt.
Is verbetering te wachten?
De vraag, of spoedige verbetering is te wachten, kan met een “neen” en een “ja” beantwoord worden.
Wat de weg zelf betreft, is het hoogstwaarschijnlijk, dat daaraan weinig of niets zal worden veranderd. Van een verbreeding zal geen sprrake zijn, van een wegnemen van de boomen evenmin, en het psychologische verschijnsel is uiterst moeilijk weg te nemen. Met een waarschuwingsbord aan beide zijden, waarop men bijv. zou kunnen zetten: “Bestuurders let op! Zeer gevaarlijke weg!” zou misschien iets te bereiken zijn doch niet veel.
’t Is niet onwaarschijnlijk, dat men van de zijde van Waterstaat wederom een bestrooiing zal toepassen, doch een afdoende verbetering is niet te wachten.
Er zijn echter eenige feiten, die er op wijzen, binnen korten of langen tijd wel zal worden ontlast, en dat het groote, doorgaande verkeer geen gebruik van den Zuilenschen weg zal behoeven te maken.
In de eerste plaats ligt het in de bedoeling van het gemeentebestuur van Zuilen, een aftakking van den Amsterdamschen straatweg tot stand te brengen, waardoor men een weg zal krijgen, die aansluit aan de Van Tuyllkade. De aftakking, die ver op den Amsterdamschen straatweg zal beginnen, nog voorbij de stoomwasscherij, zal allereerst in schuine richting aansluiten geven aan de Lelimanstraat, dat is de straat, die parallel met den straatweg loopt vóór den nieuwbouw op ’t zoogenaamde Zand. Vanaf de Lelimanstraat zal de weg dan gaan wederom in schuine richting, over de sportvelden (o.a. terrein van Elinkwijk) om dan achter de Elinkwijkbouw aansluiting te krijgen aan de Van Tuyllkade.
[2] De infrastructuur is nog aan veranderingen onderhevig. De Jacob van Campenstraat bestaat in 1936 nog niet. Er loopt een pad/weg in het verlengde van de Hanrathstraat naar de Amsterdamsestraatweg.
Fotobijschrift: Hoog tijd voor een mooi (maar oud) plaatje van de Amsterdamsestraatweg. Dit is trouwens ouder dan het bericht, deze foto zal van rond 1925 zijn.
Bij voldoende deelname wordt Zondag 12 September in het Wijkgebouw Mariëndaal (hoek Prins Bernhardlaan-Koolhovenstraat) en Chr. Gereformeerde Zondagschool geopend voor kinderen boven 6 jaar. De school begint ’s middags 12 uur.
Fotobijschrift: U zult tevergeefs zoeken naar dit gebouw, het is slechts bij een ontwerp gebleven. Het glazen gebouw op de hoek staat er nog steeds, maar heeft toch ‘iets’ minder uitstraling gekregen.
De Zuilense Handelsbeurs die in het Pastoor Schiltehuis werd gehouden en gisteravond werd gesloten, heeft meer dan vijfduizend bezoekers getrokken. De heer H. van Es was de gelukkige vijfduizendste. Hij werd toegesproken en nam een grote taart in ontvangst. De exposanten toonden zich zeer tevreden over de behaalde resultaten en ongetwijfeld is het doel: te tonen wat de Zuilense middenstand vermag en dat zij voor niemand behoeft onder te doen, ten volle bereikt.
Fotobijschrift: ‘grote drukte’, dat is niets teveel gezegd!
De gemeente Utrecht heeft opnieuw bepaald op welke plaatsen het verbod binnen de bebouwde kom van de gemeente op of aan de openbare weg een vliegers op te laten, niet van toepassing is.
Wie vliegeren wil kan nu terecht op de navolgende plaatsen:
…speelweide Julianapark…
Fotobijschrift: Opmerkelijk. Dat vind ik het. Laat ik u even uitleggen wat ik bedoel. Medio april van het jaar 2000 verneem ik van mevrouw Mensch dat er aan het spoor, bij de Demkabrug, een seinhuis heeft gestaan. Zij brengt me er enige dagen later ook foto’s van. Vervolgens komt er in juni 2000 Jack de Lange uit de Bessemerlaan in de winkel die (onder andere) deze foto laat zien: met rechts bovenop de spoordijk het seinhuisje!
Goed, dan kijken wij maar naar die mooie zelfgemaakte vlieger, of naar de voor toen gebruikelijke wijze van opbergen van de wasteilen, of dat fraaie kinderstoeltje rechts. Trouwens, de jongeman op de foto is Nico. Hij werd rond 1955 zo op de foto gezet. Denk ik toch dat hij onderweg is naar de speelweide van het Julianapark?
ZUILEN, 8 September. Door buitengewoon prachtig weer begunstigd hadden heden de aangekondigde feestelijkheden plaats, op een ingericht, met vlaggen rijk feestelijk getooid terrein, in de onmiddellijke nabijheid van het dorp.
Om één uur begonnen de volksspelen die bestonden uit: mastklimmen, boegsprietloopen, tonkruipen, tonsteken met paard en wagen, zakloopen, hardloopen en stroophappen.
De prijzen, door het groote aantal deelnemers hardnekkig betwist, werden meerendeels zuur genoeg verdiend.
De muziek onderhield onder het talrijk publiek eene opgewekte stemming.
En hiermede zou van de volksspelen genoeg zijn gezegd als Toon er niet geweest was. Toon immer en altijd “de koning” van Zuilens feesten! En vraagt nu iemand die Zuilen niet precies kent, als Zuilen aan ’t feesten is, wie is Toon? dan zal ik hem u voorstellen: als een man van 74 jaar oud, de broer van zijn zuster Bet, beweert zij zelden wat, hij vindt alles goed, hij neemt alles aan, en hij doet als er volksspelen zijn met alles mede.
En heden heeft hij het weer getoond “de meester” te zijn op dat gebied. Eerst haalde hij uit een tien meter hoogen mast een kaas, of juister gezegd, kwam de kaas uit de mast op hem aanrollen, toen hij zich gereed maakte om voor den 2den maal met behulp van ontelbare handen en een ladder de mast te omarmen.
Ten tweede deed hij, bij het tonsteken ieder verbaasd staan hoe hij met groote edelmoedigheid (sommigen noemden dit domheid) de inhoud van het watertonnetje in plaats van aan zichzelf, aan zijn koetsier gunde, en toen tenslotte door het record van de stroophappers óók werd geslagen (want niemand had zo’n stroopgezicht) kende de geestdrift geen perken en werd ter zijner eere het Wien Nêerlandsch bloed gezongen. Zoolang dan ook het geslacht dat Toon met zijn stroopgezicht zag rondwandelen zal leven, zal dit hun bijblijven en de zwaarmoedigsten onder hen, zullen zich zeker hebben afgevraagd, wat moet dat worden als Toon weg is? want Toon is oud… én Zuilen – en een feest en geen Toon!! ’t is ondenkbaar.
’s Avonds was in de sierlijk verlichte tent muziek, dat zich om half negen stelde aan het hoofd van een menschenmassa, voorzien van lampions. Na een wandeling door het hier en daar versierde en geïllimuneerde dorp kwam de optocht tegen negen uur ter plaatse waar het vuurwerk werd afgestoken. Dit vuurwerk, geleverd door den heer van Baren uit Utrecht, dat met veel effectberekening aan de overzijde der Vecht zeer gunstig was opgesteld, overtrof ver de stoutste verwachtingen en werd ten zeerste geprezen.
Daarna gingen allen uitrusten. De feestberedderaars, hun helpers en adviseurs hebben aanspraak op den dank van de feestgangers.
Een gescheurde bovenlip, verstuikte duim, een bloedneus, een hersenschudding, een vernield polshorloge, beschadiging van kleding en twee bromfietsen. Dit alles werd dinsdagmiddag veroorzaakt door een gewone bal.
De bromfietsers waren de 32-jarige stoker P. H. te Utrecht en zijn vrouw, de 31-jarige mevrouw A.M.F. H.-G. Zij reden in de richting van de Amsterdamsestraatweg over de Sweder van Zuylenweg, waar de 17-jarige leerling-meubelmaker Teun Jan den Hartoog en de 14-jarige scholier Adriaan Straus aan het voetballen waren.
De heer H. kreeg de bal onder zijn voorwiel. Daardoor viel hij met zijn brommer tegen die van zijn vrouw. Beiden vielen op het wegdek. Het vierjarige dochtertje van het echtpaar werd met een hersenschudding naar het Academisch Ziekenhuis gebracht. Tegen de voetballers is proces-verbaal opgemaakt.
Fotobijschrift: De Sweder van Zuylenweg rond de jaren zestig van de vorige eeuw. Rechts op de hoek zat de kruidenierswinkel van Kayim.
Met schaafwonden aan hoofd en handen en een hersenschudding is dinsdagavond de 53-jarige Utrechtse ziekenverpleger G. Bosch, Marshalllaan 225, naar het Academisch Ziekenhuis gebracht.
De heer Bosch reed op zijn bromfiets over de Burgemeester van Tuyllkade toen een hond onverwachts de rijweg overstak. De bromfietser kon het dier, eigendom van de heer J.K. van Vliet, Sint-Bernulfstraat 1 bis, niet meer ontwijken. Door plotseling te remmen viel hij op het wegdek.
Fotobijschrift: De Burgemeester van Tuyllkade, maar niet de locatie van het ongeluk. Vreemd genoeg (met de winkel van Klarenbeek en de ijssalon (A)Roma rechts en links op de hoek van de St.-Bernulfstraat) geen oude foto van dat deel van de Burgemeester van Tuyllkade. (wie helpt?)
Deel 8 al, we zijn ruim over de helft. Begint u al een beetje trots op Werkspoor te worden.
Wat te denken van dit filmpje. Ook deze keer is het Peter Bastiaanse gelukt om de enormiteit van de ketel goed in beeld te brengen.
Het filmpje betreft een butadine-tank. Deze bouwde Werkspoor voor het rafinaderij-proces op Pernis. De enorme ketels werden door het water vervoerd: men liet ze zakken in het Amsterdam-Rijnkanaal en vervolgens vulde men hen tot ongeveer de helft met water.
Voor het vervoer naar Rotterdam moest onder de bruggen wel eerst gebaggerd worden, anders konden de ketels er nog niet onderdoor.
Het vervoer van één zo’n ketel kostte indertijd f 35.000.
Gebleken is, dat B. en W. van Utrecht den Raad mededeelen, dat de resultaten van de exploitatie van het theehuis in het Julianapark, gemeente Zuilen, ongunstig worden beïnvloed door de bepaling in de verpachtingsvoorwaarden, dat in en om dit theehuis geen sterken drank mag worden verkocht.
Na nauwgezet overleg zijn B. en W. tot de conclusie gekomen, dat het aanbeveling verdient den pachter, den heer W.J. Woerdman, deze vergunning te verleenen. Weliswaar meenen B. en W., dat het niet op den weg van de gemeente kan liggen om zonder deugdelijke reden den verkoop van sterken drank in een haar toebehoorende theehuizen of restaurants te bevorderen, doch h.i. is in dit geval een deugdelijke reden aanwezig. Het karakter van de inrichting zal door zulk een vergunning weinig veranderen.
Het oordeel van het gemeentebestuur van Zuilen, op welker grondgebied bedoeld theehuis gelegen is, dat dit een van de meest aangewezen inrichtingen in Zuilen is om voor het verkrijgen van een vergunning tot verkoop van sterken drank in aanmerking te komen.
In het bijzonder op grond hiervan doen B. en W. het voorstel het in de verpachtingsvoorwaarden opgenomen verbod om in en om het lokaal sterken drank te verstrekken of aanwezig te doen zijn, te schrappen.
Fotobijschrift: Het terras van het Julianapark restaurant. Best wel ‘een beetje’ jammer dat dit nu alleen nog maar parkeerplaats voor auto’s is geworden.
