Veel reacties oproep behoud Ontspanningsgebouw

(29 oktober 2009)

Dank daarvoor. Het besluit tot de aanleg van de Spoorlaan lijkt gevallen, maar, zoals mevrouw Antje Drijver vele jaren geleden al zei tegen een ambtenaar van de gemeente Utrecht: “Dat kunt u nou wel zeggen, maar ik neem toevallig niets áán van een ambtenaar!”

Mevrouw A(ntje) Drijver
Ik zie fronsende wenkbrauwen en het lijkt me goed deze uitspraak toe te lichten. Mevrouw A(ntje) Drijver heeft vele jaren als stuwende kracht de voorzittershamer van de Stichting Gemeenschap Zuilen gehanteerd. Zelfs meer dan 90 jaren oud stond zij haar vrouwtje. Kinderfeesten in het Julianapark, de intocht van Sinterklaas, de vrijmarkt op de speelweide van het Julianapark, de jaarlijkse ‘dodenherdenking’ op 4 mei en de kerstboomverbranding zouden Zuilen mogelijk al lang ontnomen zijn zonder haar inzet tot behoudt van tradities.

Kerstboomverbrandingen
Over de kerstboomverbrandingen even het volgende: de door ‘Mariëndaals Belang’ georganiseerde ‘algemene’ kerstboomverbranding kon niet verhinderen dat er talloze illegale kleine of grote kerstboomverbrandingen plaatsvonden. Deze vuurtjes werden op oudejaarsavond ontstoken en de grootte van de fik werd bepaald door de mate van activiteit van de jeugd van het desbetreffende blokje straten in de periode tussen kerst en Oud en Nieuw. De strijd tussen de rivaliserende straten heette: kerstbomenoorlog.

Uit eigen ervaring kan ik u alleen vertellen over de strijd die ‘wij’, jongens in de Balderikstraat, voerden tegen de rivaliserende straten en niet te vergeten de politie. Een afgedankte kerstboom bleef slechts éven onbeheerd op straat liggen: vrijwel direct ontfermde jongens zich over de boom en sleepten deze mee naar huis.

Rioolputten
Dat mag u wel letterlijk nemen: bij ons in de Balderikstraat waren er diverse ouders zo vriendelijk om enkele bomen zolang op te bergen onder de vloer in de gang! Ook in de rioolputten langs het trottoir werden de bomen tijdelijk opgeslagen. Voorts boften we dat de aan de Balderikstraat gelegen Christelijke School 2, tijdens de kerstvakantie natuurlijk gesloten, op het speelplein ook een zee van ruimte bood. Dat wist de politie echter ook snel, dus die bomen lagen wat minder veilig. De hermandad had er een handje van om op oudejaarsdag deze bomen nog even weg te halen.

De straten afschuimend naar nieuwe ‘brandstofvoorraad’ kon je regelmatig geconfronteerd worden met vijandige groepen. Op mijn netvlies staat nog steeds het volgende beeld: in de Balderikstraat waren we bezig met niksdoen toen opeens, als het bekende duiveltje uit het doosje, zo’n vijftig tot zestig jongens uit de Betonbouw bij het halverwege de straat gelegen Bisschopsplein de straat in kwamen lopen. Een grote dreiging ging van deze groep uit! Bij ons: PANIEK!

In drie stukken
Wat nu? Iedereen belde aan bij zijn eigen huis om zoveel mogelijk broederlijke hulp. Bij de familie B. werd ook een beroep gedaan op assistentie, vijf zonen rijk zou er toch wel één thuis zijn en hulp willen bieden? Joke (zo heette hij) had er schijnbaar op gerekend, de stok stond al klaar. Deze grote broer ging ons voor en stapte met zijn stok, twee keer zo dik als een bezemsteel en 1½ meter lang, recht op de nog steeds dreigende groep Betonbouwers af. Ook hun grootste man pakte de uitdaging op en ging zijn groep voor. Totdat deze twee recht tegenover elkaar stonden. Ineens haalde Joke met een enorme zwaai uit en sloeg de stok op het hoofd van zijn tegenstander in drie (3) stukken!

Gejuich en gegil, we stormden naar voren en dreven zonder verdere slag of stoot de ‘vijand’ de straat uit. Dat jaar had de ‘kerstbomenfik’ van meters hoog op het Bisschopsplein, een extra tintje: de bomen waren goed beschermd geweest.

In goede banen
Om deze oorlogen zoveel mogelijk uit te bannen en de fik in goede banen te leiden organiseerde ‘Mariëndaals Belang’ jaarlijks een officiële kerstboomverbranding onder toezicht van de Vrijwillige Brandweer Zuilen en met muzikale begeleiding van het Zuilens fanfarecorps. Dat ging vele jaren zo door, ook na de annexatie van Zuilen per 1 januari 1954. Mevrouw Drijver zat toen al in het bestuur van Mariëndaals Belang. – Veel activiteiten van deze buurtvereniging werden voortgezet door de stichting Gemeenschap Zuilen, waar thans (ook al weer ‘vele jaren’) de scepter wordt gehanteerd door de heer M. van Rooijen.

Nieuw beleid
Het was in 1992 dat het gemeentebestuur van Utrecht besloot dat de gemeente de jaarlijkse kerstboomverbranding niet meer toestond om het milieu te sparen. Mevrouw Drijver zette zich toen als voorzitter al vele jaren in voor de Stichting Gemeenschap Zuilen en zij organiseerde ook nog steeds de kerstboomverbranding. Het viel haar dan ook zwaar toen zij aan de telefoon een ambtenaar kreeg die haar uitlegde dat er een nieuw beleid was en dat vergunningen voor kerstboomverbrandingen daar niet bij hoorde! Hij kreeg de gevleugelde woorden van mevrouw Drijver te horen: ‘Dat kunt u nou wel zeggen, maar ik neem toevallig niets áán van een ambtenaar!’

Ivo Opstelten
Ze hing op en belde naar het stadhuis met het verzoek de kersverse burgemeester van Utrecht, Ivo Opstelten te mogen spreken. Toen ze hem aan de lijn kreeg vroeg ze hem of hij het niet bijzonder leuk zou vinden om een bijzondere Zuilense traditie in ere te houden en de kerstbomen aan te komen steken. ‘Dat vind ik een leuk idee, mevrouw, ik kom graag!’ een vergunning was toen uiteraard zo geregeld.

Dankzij deze doortastendheid van mevrouw Drijver heeft Zuilen nog steeds zijn ‘eigen’ kerstboomverbranding.

Dus protesterende inwoners van Zuilen: ondanks het feit dat de beslissing voor de Spoorlaan al genomen lijkt te zijn, hou vol, want ‘Dat kunnen zij nou wel zeggen, maar wij nemen toevallig niets áán van een ambtenaar!’

Steun de actie tot het behoud van het Ontspanningsgebouw!

SNEL WEG MET DIE SPOORLAAN!

(15 oktober 2009)

Werkspoor
Werkspoor was een fabriek van treinen, bussen, bruggen, scheepsmotoren, vliegtuig(delen), enz. Ook werd door de arbeiders van Werkspoor veel montagewerk verricht. Zo is bijvoorbeeld een groot deel van Pernis gemonteerd door het constructiebedrijf van Werkspoor: WesCon. Constructiewerk deed WesCon over de hele wereld, van Balikpapan in Indonesië tot Sydney in Australië.

Naar Zuilen
De Wagon- en Bruggenafdeling van de fabriek (en later ook andere onderdelen van het bedrijf) kwamen vanwege ruimtegebrek in 1913 uit Amsterdam naar Zuilen. Werkspoor groeide uit en was omstreeks 1955 de grootste wagonfabriek van Europa! Het hele industrieterrein aan de andere kant van de spoorlijn Utrecht-Amsterdam (achter het Julianapark), van de Cartesiusweg tot aan het Amsterdam-Rijnkanaal was bedrijfsterrein van Werkspoor.

Het Ontspanningsgebouw
Onder andere All-Inn en Central Studio’s zijn gehuisvest in voormalige Werkspoorloodsen. Maar ook het kort voor de Tweede Wereldoorlog gebouwde Ontspanningsgebouw werd door Werkspoor gebouwd. Het was voorzien van gasdichte- en bomvrije ruimtes en diende zo ook als ‘schuilkelder’ tijdens deze oorlog. Zowel tijdens als na de oorlog werd het gebouw intensief gebruikt.

Sint Nicolaas
‘Alle’ kinderen van Zuilen hebben vermoedelijk hier wel een of meer keer hun Sinterklaasfeest beleefd. Maar alle kinderen in een dag uitnodigen was onmogelijk: Sint was hier meerdere keren per dag. Omdat ook heel veel buurtverenigingen uit Zuilen hun Sint hier uitnodigden, was het gebouw een langdurige residentie voor de goedheiligman.

Sloop
De gemeente Utrecht heeft plannen met het gebouw: sloop! Om het toenemende autoverkeer beter te laten doorstromen, hoopt het gemeentebestuur de luchtkwaliteit te verbeteren. Daarvoor is een nieuwe weg gepland langs de spoorlijn. Onder andere het Ontspanningsgebouw zou daarvoor gesloopt moeten worden. Maar… de historie van dit gebouw gaat zover dat het eigenlijk een schande is dat het Ontspanningsgebouw nog niet op de gemeentelijke Monumentenlijst staat.

Tentoonstelling
Om u een indruk te geven van de historie van het Ontspanningsgebouw vindt u binnenkort in het Antje Drijverpaviljoen een tentoonstelling: foto’s die een beeld geven van de vele festiviteiten, jubileumvieringen, sinterklaasfeesten, vergaderingen, diners, prijsuitreikingen enz. Lees met hoeveel zorg de directie van Werkspoor dit gebouw liet maken voor de veiligheid van zijn werknemers! Lees hoeveel liefde er zit in de oproep om in het Ontspanningsgebouw uw favoriete hobby te komen uitvoeren.

Protest
Houdt het Ontspanningsgebouw in ere, een brok historie uit een nauwelijks vervlogen STALEN tijdperk, verdient het niet te moeten worden afgebroken voor gewoon ordinair BLIK! Er is in Zuilen al zoveel waardevols gesloopt waarvan men achteraf zegt: ‘Is dat gesloopt? Wat jammer!’ Ook dit is zo’n gebouw met die meerwaarde waardoor het verdient te blijven bestaan. Gemeente Utrecht: zet dit gebouw alsnog op de monumentenlijst!