Tagarchief: Bisschopsplein

Het Bisschopsplein

Het Bisschopsplein ligt tussen straten die naar bisschoppen werden genoemd. Het plein was rondom berijdbaar maar werd voor de veiligheid van de spelende schoolkinderen aan het trottoir voor de school vast bestraat. In de Zuilense periode (dus vóór 1954) is dat door het geringe aantal auto’s niet nodig en wordt het plein veel gebruikt door de jeugd uit de omliggende straten.

Na de Tweede Wereldoorlog vinden hier ook de (illegale) kerstboomverbrandingen van de buurt plaats. De grote populieren maakten het plein in de herfst vooral voor de jeugd tot een geliefde speelplek, omdat er zoveel blad op lag.

Voor een beschrijving van het Bisschopsplein ‘van toen’ gaan we aan de wandel alsof het 1938-’39 is en maken een rondje langs de wanden. Dit tijdspad is niet toevallig gekozen. We beschikken over een adressenbestand uit die tijd, dus kunnen we aangeven wie er woont of welke winkel er zat.

We wandelen ‘met de wijzers van de klok mee’ langs de winkels. We beginnen vanaf het woonhuis op de hoek Balderikstraat. Naast die woning zat op nummer 2 kleermaker van Doornik. In een advertentie uit 1933 adverteerde J.C. Hasselt met aardappelen, groenten en fruit op nummer 3. Op de hoek met de Adelboldstraat zat een van de eerste ‘banken’ in Nieuw-Zuilen, de Nutsspaarbank.

Op nummer 5 zat schoenmaker I.A. van Ieperen, later kwam Worst in dit pand fietsen maken. Nummer 6 huisvestte nog een kleermaker, de heer G. Fokkens. In het pand Bisschopsplein 8 kwam in 1939 drogist H. de Jong, later ging A. Verhoeven op dit adres zijn vishandel beginnen.

Het midden van het Bisschopsplein is in 1938-’39 een prachtig perkje, rozen en gras, met een keurig hekwerk eromheen. Totdat in de Tweede Wereldoorlog het hele pleintje op de schop gaat om plaats te maken voor een schuilkelder.

Dan hebben we een stuk geschiedenis overgeslagen. Voordat deze omgeving bebouwd werd stond hier de hofstede ‘Zeldzaam’, eigendom van de rentenier J. Kol III, telg uit een bankiersfamilie. – de bank ‘Vlaer & Kol’ was een van de eerste banken ter wereld! – Jan Kol liet ook de ‘Tuin van Kol’, het latere Julianapark aanleggen.

Over ‘Zeldzaam’ komen we in oude wandelgidsen al lovende woorden tegen. Die lovende woorden zijn in het bijzonder voor de familie die deze hofstede in pacht heeft gehad, de familie van Eck.

‘Zeldzaam ben ik hier van voren, uitgetekend naar behoren

Zeldzaam vindt men liever oord, dat de stedeling meer bekoord.

‘‘Zeldzaam’’ mag mijn naam wel zijn, hier gebruikt men thee en wijn

’t Staat te lezen op het hek, welkom steeds bij Vrouw van Eck.

Zeldzaam ziet men mooier stal, lekker room en wat niet al

Boter, kaas, puike wijn en bier, alles kan men krijgen hier.’

De hofstede gaat tegen de grond en het stuk grond wordt aangekocht voor de uitbreiding van het christelijk onderwijs in Zuilen.

Voor een beschrijving van de panden met het postadres Balderikstraat kijkt u op de tegels van die straat.

Het Bisschopsplein in 1938. Een fraai geheel met het plantsoen en de klimop tegen de schoolwand. Op de foto’s staan Mimi, Frans en Kartrien Nieuwland.

Meer weten over het Bisschopsplein en/of Zuilen: www.museumvanzuilen.nl

De Adelboldstraat

Adelbold II (975-1026) was leerling van de kathedraalschool van bisschop Notger te Luik. Hij ontwikkelde zich in wiskunde en sterrenkunde en doceerde zelf in Luik en Lobbes. Hij correspondeerde met geleerden als Heriger van Lobbes en Gerbert van Aurillac, de latere paus Sylvester II. Hij was misschien ook werkzaam in de rijkskanselarij van keizer Hendrik II en was aartsdiaken van de Luikse Sint-Lambertuskathedraal voordat hij in 1010 benoemd werd tot bisschop van Utrecht.

Voor een beschrijving van de Adelboldstraat ‘van toen’ gaan we aan de wandel alsof het 1938-’39 is en lopen vanaf de St.-Winfridusstraat. Dit tijdspad is niet toevallig gekozen. We beschikken over een adressenbestand uit die tijd, dus kunnen we als we door deze straat lopen aangeven wie er woont of welke winkel er zat.

Veel winkels treffen we in deze straat niet. Nummer 7 huisvest de familie Klaasen. De heer Klaasen heeft een groothandel in horlogefournituren. – Het is jammer dat de heer Klaasen, die later verder gaat onder de naam Klaasen-Kreusen, verhuist naar de Amsterdamsestraatweg en nog later naar de Zadelstraat, hier niet meer zit. Heb zelf vele jaren horloges gerepareerd, dan is zo’n adres dichtbij huis wel makkelijk voor horlogeonderdelen. –

De familie Hoogenboom uit de Adelboldstraat 11 besloot mee te gaan met de rest van de familie. Men emigreerde (twintig man sterk) naar Australië: Voor de verplaatsing van deze 20 familieleden naar de haven werd een touringcar ingezet. Hoogenboom zelf was timmerman, doch meende in dat groeiend Australië betere kansen te hebben.

Op nummer 37 zit kruidenier M. Dammers. In zijn pand komt later een Nutsspaarbank te zitten.

Deze mensen gingen Zuilen verlaten, het werd ze hier te vol. 

Op de foto staat geheel rechts op het trottoir fotograaf Heidenis. In de deuropening van Adelboldstraat 9 staat de familie Neerrijnen. Die mevrouw in haar lichte jurk is onbekend, maar de vrouw naast haar in de deuropening is mevrouw Klaasen. Haar man heeft samen met de heer Kreusen een groothandel in horloge-fournituren. Rechts van de regenpijp zien we de familie Schoenmaker(s). De vrouw met het kindje (Toos) op haar arm is mevrouw van der Kaai, zij woont op nummer 52.

Van de kinderen zijn ook een aantal namen bekend. Zij zijn echter zo op een kluitje gezet, dat ‘aanwijzen wie waar staat’ bijna zeker een flop wordt. Daarom geef ik u alleen maar de namen die tot nu toe bekend zijn. We zien onder anderen: Wim Tukker, Martha van Eimeren, Jan Hogevest, Joop en Wim Schoenmaker, Joop Klaasen, mevrouw Moor staat ook tussen de kinderen, mevrouw Jenner met haar dochtertje op de arm, Marietje van Doorn, Dien Hoge(r)(n)vest, Lieda Moor, Tonnie van Neerrijnen (die zit!), Lies van der Kaai, Beppie van Doorn, Willie van Rijn en als laatste staat vermeld dat er ook nog een dochtertje van mevrouw Jenner bij staat.

 Meer weten over de Adelbolstraat en/of Zuilen: www.museumvanzuilen.nl

Dat gaat ook in Zuilen nog wel eens mis, een opengegooid autoportier.

Geplaatst op door
Beantwoorden

Daar ben je als fietser niet altijd op bedacht, maar menig ongeluk kon voorkomen worden als de automobilist beter oplet bij het opengooien van het autoportier. Ook de heer J.J. Jansen zal dat met me eens zijn. Over zijn ellende schreef een verslaggever van het Utrechts Nieuwsblad op 26 maart 1962 het volgende:

Man ernstig gewond

Pedaal bromfiets haakt autoportier

Op de Croeselaan in Utrecht gebeurde vanmorgen omstreeks 10.30 uur een ongeluk, waarbij de 50-jarige schilder-uitvoerder J.J. Jansen, Bisschopsplein 3, ernstig gewond werd.

Voor perceel 236 stopte een auto, die werd bestuurd door de 26-jarige vertegenwoordiger A.H. B. uit Slikkerveer. De vertegenwoordiger stapte uit en ging naar de voordeur van perceel 236. Hier belde hij aan maar kreeg geen gehoor. Terug gekomen bij zijn auto, stapte hij weer in maar liet de deur op een kier openstaan.

Op dat moment reed juist de heer Jansen op zijn bromfiets voorbij en raakte met de pedaal de onderkant van het portier. Hij viel en bleef ernstig gewond liggen.

Met schedelletsel en een heupfractuur werd de heer Jansen naar het Academisch Ziekenhuis gebracht. Zijn toestand is zorgwekkend.

Bisschopsplein

Foto uit 1944 van de ingang van de schuilkelder op het Bisschopsplein. Op de foto staan Frans en Annie Nieuwland met baby Ria in de kinderwagen. Frans Nieuwland was metselaar en heeft veel samengewerkt met zijn vader Gerrit Nieuwland (mijn grootvader) in vele woningbouwprojecten in Zuilen. Ze hebben o.a. gewerkt aan het Vliegermonument met een aantal werkelozen. Gerrit Nieuwland woonde met zijn gezin op Bisschopsplein 3. Was getekend: Jan Jansen.