Begin twintigste eeuw streken twee fabrieken neer in Zuilen: Bruggen- en wagonfabriek Werkspoor en Staalgieterij J.M. de Muinck Keijzer (Demka). Vooral door de komst van deze fabrieken (Werkspoor was met meer dan 5000 werknemers de grootste werkgever in de regio, en bij de Demka werkten op het hoogtepunt meer dan 2500 mensen) groeide Zuilen van nog geen 1000 inwoners in 1913, naar meer dan 26.000 inwoners op het moment van de annexatie.

De J.M. de Muinck Keizerlaan werd genoemd naar de directeur van de staalgieterij. De laan begon overigens als De Muinck Keizer’kade’ en kreeg in de middenberm een sloot, net als bijvoorbeeld de Burgemeester van Tuyllkade.

Voor een wandeling door de J.M. de Muinck Keizerlaan maken we gebruik van de stratengids die door de gemeente Utrecht in 1940 is uitgegeven. Hierin staan alle Utrechtsche en Zuilense straten, met per huisnummer de naam van de hoofdbewoner en zijn of haar beroep. In die periode hebben nog maar weinig vrouwen een ander beroep dan ‘huisvrouw’ en dat beroep wordt niet vermeld. Het blijkt dan ook dat 1940 nog lang geen ‘computertijdperk’ is en men veel langer over de samenstelling van het boek heeft gedaan dan nu het geval zou zijn. De opnamedatum is vermoedelijk rond 1938.

Dat houdt ook een behoorlijke beperking in. De laan is dan namelijk nog lang niet volgebouwd, we kunnen u alleen vertellen wie er rond 1938-‘39 woonden.

De woningen in deze rustige laan werden bijna allemaal bewoond. Omdat de brug over de Vecht nog (lang) niet in beeld is, kunnen we op onze wandeling van de rust in deze laan genieten.

Als we de J.M. de Muinck Keizerkade in 1938 inlopen vanaf de Daalseweg (Burgemeester Norbruislaan), dan doen we dat aan de oneven kant, rechts dus. Op nummer 3 woont W.C. van Asperen, hij is handelaar in tabakspijpen. De nummers 9 en 11 huisvesten beide een werktuigkundig ingenieur. In het laatste – dan bewoonde – huis aan deze kant woont J. Beugels, hij is machinefabrikant.

Bij de Prinses Irenelaan steken we over. Op de hoek komt nog het winkelcentrum ‘De Vecht’, dat in 2020 werd gesloopt om plaats te maken voor appartementen. De negen winkels die De Vecht vormden werden geopend door de toenmalige burgemeester van Utrecht, Jhr. de Ranitz. Hij stak op 21 november 1957 negen vuurpijlen de lucht in, na iedere pijl ging een winkeldeur open.

We lopen terug naar de Daalseweg. Hier staan meer huizen. Op nummer 16 woont H. van Vals, hij is onderwijzer en geeft les op de openbare scholen in Zuilen (eerst op school 1, later op school 4). Op nummer 10 heeft de gemeenteontvanger van Zuilen, de heer Plomp, zijn kantoor. Het is een dependance van het gemeentehuis.

De J.M. de Muinck Keizerlaan. Een rustige laan, totdat… een brug voor de ontsluiting van Overvecht noodzakelijk werd.

Op nummer 6 woont nóg een onderwijzer, H. van der Geer. Op de scholen in Zuilen kom ik geen Van der Geer tegen. Wie ik wel tegenkom is de bewoner van nummer 4, de heer J.P. Lamie. Hij is ambtenaar bij de gemeente Zuilen. Volgens de overlevering heeft de gemeenteontvanger ook een tijdlang kantoor gehouden op nummer 2-bis. In dat huis heeft na de annexatie ook de (dan ‘ex’) burgemeester van Zuilen, O. Norbruis gewoond.

Het is nu nog een beetje kale bedoening in de laan. Dat wordt goedgemaakt als na de Tweede Wereldoorlog het gemeentebestuur besluit om aan het begin van deze laan, in de middenberm, die is ontstaan na het dempen van de sloot in 1948, een monument voor de Zuilense verzetshelden op te richten.

Vanwege de bouw van Overvecht werd een brug gebouwd over de Vecht, in het verlengde van de J.M. de Muinck Keizerlaan. Vanwege de daardoor noodzakelijk geachte verbreding van de rijbanen werd het Verzetsmonument eind jaren zestig van de vorige eeuw verplaatst naar de huidige locatie.

Overigens: de sloot werd gedempt met vormzand dat geschonken werd door de directie van de Demkafabrieken. Dat maakt het plaatsen van het borstbeeld van J.M. de Muinck Keizer in de middenberm extra leuk.

Deze opname toont u de grote belangstelling die bij de onthulling van het Verzetsmonument in 1949 aan de dag werd gelegd door de vele genodigden.

Meer weten over de J.M. de Muinck Keizerlaan en/of Zuilen: www.museumvanzuilen.nl