De Marconistraat

De heer Guglielmo Marconi heeft als uitvinder zijn sporen verdiend met het bedenken van de telegraaf. (Niet de krant van die naam maar een bruikbaar systeem om via draden met elkaar te kunnen communiceren.)

De Oude Bouw

Door de komst van de Wagon- en Bruggenfabriek Werkspoor en de Staalfabrieken van Demka aan het begin van de twintigste eeuw, ontstond een grote behoefte aan woningen in de omgeving van de beide fabrieken. Vrijwel gelijk met de bouw van de wijk ‘Elinkwijk’ aan de andere kant van de Amsterdamsestraatweg, bouwde woningbouwvereniging ‘Zuilen’ haar eerste complex, met de De Lessepsstraat als hoofdstraat. De straten in deze wijk werden net als aan de andere kant ook genoemd naar uitvinders. Het Complex 1 van deze woningbouwvereniging werd ontworpen door architect Ph.J. Hamers. Na het gereedkomen van complex 2 (’t Zand) werd dit complex niet de ‘Lessepsbuurt’ genoemd, maar kreeg het de Geuzennaam ‘De Oude Bouw’.

De Marconistraat

In een stratengids uit 1938 wordt slechts één handelaar vermeld: J. Brundel op nummer 34. Hij verdiende de kost als ‘peterolieman’ van ‘De Automaat’, een door een grote oliemaatschappij opgezette distributieregeling. – Hij kwam in de vroege Zuilense jaren met enige regelmaat met zijn bakfiets door de straten en verkocht de petroleum voor de petroleumstelletjes waarop in vrijwel ieder huishouden gekookt werd.

Op nummer 10 woonde de familie Soutberg. Antoon Soutberg (jr.) was een verwoed verzamelaar van ‘dam-problemen’, hij bouwde daar wereldfaam in op. (Hier wordt de problemen van het damspel bedoeld.)

In de Marconistraat woonde op nummer 47 de heer H. van de Werf. Hij was smid van beroep en werkte bij de hoefsmid naast de toenmalige garage van der Vaart op de Amsterdamsestraatweg.

Regelmatig konden we bij de tram – die toen nog over de Amsterdamsestraatweg reed – een helft van Zuilens eerste tweeling aantreffen, Geert-Gijs of Jaap Post. Jaap speelde graag buiten met zijn vriendjes en woonde in de Marconistraat en beleefde er veel plezier aan om een spijker op de tramrails te leggen. Als de tram daar dan overheen reed, werd die spijker gloeiend heet. (Dan was het de kunst om een slachtoffer te vinden die deze truc nog niet kende, die duwde je dan fijntjes de spijker in zijn hand.)

Jaap Post herinnerde zich nog meer over ‘zijn’ straat: ‘In 1934 was alles nog grasland. Wij woonden in de Marconistraat. Achter ons huis was alles nog weiland. Wij sprongen achter over het slootje. Daar zaten veel kikkers. Een van onze vriendjes heette Werba. Hij was een zoon van een politieagent. Bij dat vriendje thuis hadden ze een grote regenton en daar deden wij de kikkers in. Later gooide zijn vader ze weg. Als we verder op het stukje land liepen, dan gingen wij bij Boshuis de kolenman naar de opslag van kolen kijken. Daar zaten veel ratten.’

Het pand Marconistraat 24 huisvestte de familie Molenaar. Van dit gezin huwden op 18 juli 1943 twee zussen met twee broers. De dames kenden de heren al een tijdje, het waren namelijk buren van elkaar.

De bakfiets van ‘De Automaat’ is hier omgetoverd tot een Vorstelijke Troon voor de bijna 6-jarige zoon van de ondernemer.

Meer weten over de Marconistraat en/of Zuilen: www.museumvanzuilen.nl

Liefde is blind? Nee… máákt blind!

Liefde is een groot geluk, maar kan ook een heleboel ellende teweeg brengen. En dus zelfs aanleiding zijn voor een ‘poging tot moord’. Dat leest u in het Utrechts Nieuwsblad van 27 mei 1960.

Man verloor oog bij vechtpartij

Aangeklaagd wegens poging tot moord

Enige agenten van politie die donderdag toezicht hielden bij de wielerwedstrijd De ronde van Zuilen, werden omstreeks vijf uur plotseling weggeroepen om in te grijpen bij een steekpartij in de Marconistraat te Utrecht. In deze staat zagen zij de 47-jarige G. T., een oude bekende van de politie, met een in elkaar geslagen oog op het trottoir liggen. Hij had dit opgelopen bij een vechtpartij met de 44-jarige autohandelaar H.J. van L., Marconistraat 39, die al vijf jaar met de echtgenote van T. samenwoont. T. zal zijn oog moeten missen.

Hij was om 17 uur met zijn auto naar de Marconistraat gereden, gewapend met een stalen ploertendoder en een zelfgemaakt dolkmes. Hij belde aan bij nummer 39, maar er werd niet voor hem open gedaan omdat Van L. uit het raam zag, dat T. gewapend voor de deur stond.

Van L. waarschuwde vlug zijn broer, die een paar huizen verder woont. De broer, M. van L., trachtte T. er van te overtuigen dat hij zijn plan beter kon laten varen, maar T. nam dit niet en viel de behulpzame broer aan.

Van L. die dit uit zijn raam zag  holde met een traproede in de hand naar buiten. Hij raakte terstond slaags met T. maar ontweek diens klap met de traproede. Toen T. weer probeerde te steken, sloeg van L. hem de bril van het hoofd. T. werd toen zeer boos. Nogmaals probeerde hij Van L. te steken, maar de traproede sloeg zijn oog in, waardoor hij buiten gevecht werd gesteld.

De politie stelde vast dat T. naar een borreltje rook, al kon hij niet dronken genoemd worden. Hij werd naar het Academisch Ziekenhuis vervoerd, waar operatief werd ingegrepen. De familie Van L. heeft tegen T. een aanklacht ingediend wegens poging tot moord met voorbedachte rade.

Marconistraat

Al vele jaren eerder (dit is een foto uit het blad ‘Utrecht in Woord en Beeld uit 1927) stond deze foto op een pagina met de kop ‘Elinckwijk’. De redactie voorzag de foto van de tekst: Zooals overal, beslecht ook in deze wijk de jeugd haar geschillen met een frisch robbertje. Nieuwsgierig kijken de vrienden in de Marconistraat toe wie de ‘‘knock-out’’ zal krijgen. (ook geen uiting van liefde!)

100 jaar De Oude Bouw

Nieuw op onze nieuwe site: 100 jaar De Oude Bouw

In 1916 – honderd jaar gelden dus – betrokken de eerste bewoners hun huizen die gebouwd werden door Woningbouwvereniging ‘Zuilen’ (later opgegaan in het huidige Mitros).

De medewerkers van woningbouwvereniging Zuilen stellen zich aan u voor, staande voor de directiekeet, achter een rij wuivende palmen. Zij kwamen samen voor een heuglijk feit: het leggen van de eerste steen van het eerste complex dat voor deze woningbouwvereniging gebouwd gaat worden. Het wordt een complex van maar liefst 368 woningen en dat is wel iets om trots op te zijn. De sigaar was erg in trek zo te zien. Ook een hoed hoorde er duidelijk bij, maar hield je die nu op of deed je die af? De heren in het midden zijn er wel uitgekomen, de rest weet het nog niet. Toch drukte de fotograaf (de heer M. Knap van de Heerenweg 5 te Utrecht) maar af.

De medewerkers van woningbouwvereniging Zuilen stellen zich aan u voor, staande voor de directiekeet, achter een rij wuivende palmen. Zij kwamen samen voor een heuglijk feit: het leggen van de eerste steen van het eerste complex dat voor deze woningbouwvereniging gebouwd gaat worden.

 

Het betreft de huizen aan de De Lessepsstraat, Marconistraat, Westinghousestraat, Franklinstraat, Galvanistraat, Swammerdamstraat en stukjes van de Amsterdamsestraatweg en Edisonstraat. Natuurlijk werden de meeste woningen in gebruik genomen door de werknemers van de twee grote fabrieken die kort daarvoor naar Zuilen waren verhuisd: Werkspoor en Demka.

Het was – samen met de woningen die aan de andere kant van de Amsterdamsestraatweg gebouwd werden door de ‘N.V. Bouwvereniging Elinkwijk’ – de aanzet tot de groei van Zuilen van ruim 900 inwoners in 1916 tot ruim 26.000 inwoners op het moment van de annexatie per 1 januari 1954.

Deze mijlpaal, de ingebruikname van de eerste woningen van Nieuw-Zuilen willen we graag extra onder de aandacht brengen. Onze vernieuwde site hebben we daarom voorzien van een extra pagina, waarin we alle straten – en de ons bekende verhalen over die straten – van die 100 jaar Oude Bouw aan u voorstellen.

 

Inleiding, woningbouw in Zuilen

Woningbouwvereniging ‘Zuilen’

Ferdinand Marie de Lesseps

Guglielmo Marconi

George Westinghouse

Benjamin Franklin

Luigi Galvani

Jan Swammerdam

Thomas Alva Edison

De Oude Bouw aan de Amsterdamsestraatweg

De Oude Bouw aan de Amsterdamsestraatweg tijdens de Tweede Wereldoorlog

Nederlands-Indiëgangers uit de Oude Bouw

Dagboekfragmenten van Jacobus van Zuilen

Namenlijstje van De Oude Bouw