James Watt was een ingenieur en uitvinder uit Schotland die leefde van 1736 tot 1819. Watt verbeterde de stoommachine zodanig dat ook stoomlocomotieven daarmee aangedreven konden worden. De Wattlaan is samen met Bessemerlaan en de tussenliggende eerste straten het eerste complex van de N.V. bouwvereniging ‘Elinkwijk’.

De wijk ‘Elinkwijk’

Door de komst de Wagon- en Bruggenfabriek Werkspoor (1913) en Staalgieterij Demka.(1916) ontstond een grote behoefte aan woningen in de omgeving van de beide fabrieken. Om een ‘mooie tuinwijk’ mogelijk te maken werd de benodigde grond door de familie Elink Schuurman, voor een matige prijs verkocht. Om de familie voor dit gebaar te eren werd daarom aan de wijk de naam Elinkwijk gegeven.

Het bouwplan is van architect Karel Muller en omvatte: ‘… 310 huizen, met enkele uitzonderingen van winkelhuizen en beambtenwoningen, alle voor werknemers bestemd, die hier voor een lage huur een ruime woning met flinke tuin voor het kweken van groenten verkrijgen.’ De huizentypes verschillen enorm: grote woningen voor de chefs en bazen en kleinere voor de arbeiders.

De Wattlaan

De laan heeft een entree die er zijn mag: links en rechts van de Wattlaan staan twee huizen die de heer De Muinck Keizer, directeur van de gelijknamige fabriek (later ‘Demka’ genoemd), liet bouwen voor zijn zonen: Jan Menzo en Alle Sytse. Voorbij het pand aan de linkerkant ligt een groot ‘twee onder een kap’-perceel, de nummers 1 en 3 van de Wattlaan. Op nummer 1 woonde dokter M. Wilhelmy, huisarts in Zuilen. Nummer 3 was de woning van ir. W. Frings.

Schuin aan de overkant, op nummer 4, zat een postkantoor in een ‘gesloten huis’ (het pand was aan de buitenkant niet herkenbaar als postkantoor). Het kantoor stond onder leiding van de heer A.G. van Doorn.

In de Wattlaan kwamen we nóg een huisarts tegen: in het grote witte dubbele pand op de hoek met de Leeghwaterstraat woonde: dokter L.A. Wesley. Hij heeft in de Tweede Wereldoorlog samen met dokter J. Jong (de bedrijfsarts van Werkspoor) en andere collegae het initiatief genomen voor een noodhospitaal in het gebouw van de Openbare Lagere School 4. In de dubbele woning was later dokter Van de Velden gevestigd.

Voorbij de woning van dokter Wesley was een speeltuin die werd aangelegd voor de kinderen van Elinkwijk. Op dit terrein werd na de Tweede Wereldoorlog het zaaltje gebouwd voor de donateurs van de dan opgerichte ‘Stichting Elinkwijks Belang’ (SEB).

Naast de speeltuin stond een houten gebouwtje, waarin de Openbare Leeszaal werd ondergebracht. Na de verhuizing van een der zonen Muinck Keizer uit zijn woning op de hoek van de Amsterdamsestraatweg werd de Openbare Leeszaal in dat pand ondergebracht.

In 1928 zetelde op nummer 21 de heer H. Mackaay met zijn melkhandel. Hij werd opgevolgd door de heer G. van Dam met zijn boter- en kaashandel. In 1938 kwam het bewind in handen van de heer B. Hijwegen. Hij verkocht ook melkproducten.

Prachtige ansichtkaart van de Wattlaan, die goed laat zien dat ‘de fotograaf in de straat’ op nogal wat bekijks kon rekenen.

Meer weten over de Wattlaan en/of Zuilen: www.museumvanzuilen.nl