Wandelen over de ‘As van Berlage’

Zuilen was tot 1 januari 1954 een zelfstandige gemeente die in 1913 ongeveer 944 inwoners telde, voornamelijk wonend in het dorp (tegenwoordig Oud-Zuilen genoemd en deel uitmakend van de gemeente Stichtse Vecht).

In 1913 kwam – tegen de grens met Utrecht – de Wagon- en Bruggenfabriek van Werkspoor Amsterdam naar Zuilen, en enkele jaren later kwam ook de Staalgieterij van J.M. de Muinck Keijzer (Demka) naar Zuilen.

In vier jaar groeide daardoor de bevolking van Zuilen naar ruim 4000 inwoners. In 1917 gaf de gemeente Utrecht aan de architect H.P. Berlage en de directeur van gemeentewerken L.N. Holsboer de opdracht een nieuw uitbreidingsplan samen te stellen.

H.P. Berlage

Het plan van de beide heren kwam in 1920 gereed. Omliggende gemeenten werden ook in het uitbreidingsplan meegenomen en het plan voorzag onder andere in een vliegveld aan de rand van de stad.

Voor Zuilen had het plan ingrijpende gevolgen. Het omvatte voor deze gemeente ook een aantal elementen die eigen waren aan eerdere ontwerpen van Berlage: een invalsweg van de stad die splitste zich in twee wegen (model ‘stemvork’), meerdere wegen die samenkwamen op een plein (model ‘wagenwiel’) en lange rechte wegen (model ‘As van Berlage’).

Het plan van Berlage en Holsboer voor de ‘buurgemeente’ Zuilen.

Ook passend in de ideeën van Berlage waren sloten langs – of in de middenberm van – de belangrijkste wegen. Zo ontstonden onder andere de Van Hoornekade, van Egmontkade en de Burgemeester van Tuyllkade. Vanwege de overlast door het slecht doorstromende water werden al deze sloten al begin jaren vijftig van de vorige eeuw gedempt.

In 1948 zijn de woningen aan de oneven kant in aanbouw. Het water in de middenberm is goed herkenbaar.

In het verlengde van de Burgemeester Van Tuyllkade werd de Prins Bernhardlaan aangelegd, en – Zuilen groeide nog steeds – werd ook de Burgemeester Norbruislaan een volgende laan in de lengte. Zo ontstond een lange, rechte weg die, vanwege de ontwerper, de bijnaam ‘As van Berlage’ kreeg.

In de loop der jaren werd de middenberm steeds vaker gebruikt als wandelpad voor bezitters van honden. Zo ontstond een soort olifantenpad tussen de bomen.

Na een oproep van de gemeente Utrecht om met ideeën te komen om de leefomgeving te verbeteren kwam het idee dit olifantenpad te verbeteren. Het idee werd omarmd en in het najaar van 2022 kwam het tot stand.

Zo werd deze lange kade/laan van Utrecht een prachtig wandelplek.

 Meer weten over Berlage of het Museum van Zuilen: www.museumvanzuilen.nl

 

Facebook reacties